Systeemdynamieken
Wat zijn dynamieken?
In het hoofdstuk Systemische wetten hebben we het gehad over de drie velden in een systeem.
We hebben geleerd over volgorde, binding en balans in geven en nemen.
Feitelijk heb ik beschreven hoe de volgorde van nature is, dat iedereen recht heeft op zijn eigen, unieke plek, hoe verbinding groeit uit binding en hoe er een balans dient te zijn tussen geven en nemen.
Maar wat gebeurt er nou als er op één van de velden iets ‘niet in orde’ is? Wat heeft dat voor gevolgen?
Er ontstaat dan een dynamiek of meerdere dynamieken. De richting van die dynamiek is zodanig dat herstel van evenwicht in het systeem wordt nagestreefd. Daarmee wordt het voortbestaan van het systeem veilig gesteld. Hiermee krijgt het systeem ook een historisch besef.
Dynamieken kunnen over meerdere generaties heen gaan. Hieronder staan enkele bekende dynamieken:
Dynamieken:
- Iets dragen voor iemand anders in het systeem
- Iemand volgen die uit het systeem is gestoten (onbewuste identificatie)
- Iets doen in de plaats van iemand anders
Er zijn meerdere dynamieken en ook diverse combinaties, het zou te ver gaan om die allemaal uitgebreid te benoemen.
In het praktijkgedeelte zullen we echter wel zoveel mogelijk dynamieken bespreken als die zich voordoen.
Een systeemdynamiek speelt zich niet af in het bewuste van een persoon. Het zijn diep gewortelde onbewuste processen. Kennis van systemisch werk, een goed ontwikkelde fenomenologische houding en de bereidheid om naar jezelf en anderen te kijken zijn voorwaarden om dynamieken te herkennen in de vorm van gedragssymptomen.
Het is de kunst om ook hierin geen oordeel te geven in goed of fout. Dit is een van de belangrijkste voorwaarden om je cliënten zich veilig en begrepen te laten voelen.